Naast de waterbeheersingsfunctie heeft de Westerplas belangrijke troeven op het vlak van natuurontwikkeling. Het beheer werd overgedragen aan de gemeente, die het binnendijkse gebied in handen gaf van Natuurpunt. De totale oppervlakte van het gebied bedraagt 6,5 hectare. Het overstromingsgebied bestaat uit een afgraving op het gemiddeld zomerpeil van de beken waarin nog een vijftal poelen en een dicht netwerk van grachten werd gegraven. De combinatie van slikken, zeer natte graslanden en permanent water is aantrekkelijk voor tal van aan water gebonden plant- en diersoorten. Vooral trekvogels zijn de meest opvallende bezoekers.

 De belangrijkste uitdaging voor het beheer bestaat uit het bosvrij houden van een aaneengesloten centrale zone. Wilg en zwarte els vinden er ideale kiemomstandigheden en nemen de modderplaatjes snel in. Om dit onder controle te houden, hebben we gekozen voor begrazing met Herdwickschapen, een zeldzaam ras uit het Engelse Lake District. Het is een eerder compact en robuust schaap met een dikke, waterdichte vacht en stevige poten. In Engeland staat Herdwicks bekend als het sterkste schapenras. Hoewel schapen normaal gezien niet graag in natte gebieden leven is de Herdwick een echt moerasschaap. Je zult dan ook makkelijk kunnen vaststellen dat de schapen de Westerplas inlopen ook al staat er enkele centimeter water in het bekken. Ook in het Lakedistrict waar de klimatologische omstandigheden harder zijn dan bij ons blijven ze zomer en winter buiten staan. Een schuilhok hebben deze dieren niet nodig. Meer info over de Herdwicks vind je op deze site.